அறிவார்ந்த ஆணவமல்ல! பணிவார்ந்த பகிர்தலே!

இணையம் ஒரு மாபெரும் அறிவுச் சுரங்கம். அதைப் பயனுள்ளதாகவும், அழகுள்ளதாகவும் ஆக்குவது, தங்களை முன்னிறுத்திக் கொள்ளாத, முகமறியப்படாத தன்னார்வலர்களே. அனைவராலும் கையாளத்தக்க, எளிமைப்படுத்தப்பட்ட, இணையத் தொழில்நுட்பம் எத்தனையோ பேர்களுடைய ஆக்கத்திற்கு வடிகாலாய் இருந்து வருகின்றது. ஆர்வம் பெரிதா? அந்த ஆர்வத்திற்கு துணைநிற்கும் தொழில்நுட்பம் பெரிதா? இரண்டும் ஏதாவதொரு புள்ளியில் இணையும் போது, அது அறிவுப் பெருக்கத்திற்கு வழிவகுக்கின்றது. கட்டற்ற கலைக்களஞ்சியம் என்று சொல்லப்படும் விக்கிபீடியா இதற்கு நல்ல உதாரணம். இப்படி நூற்றுக் கணக்கில் சொல்லலாம். தன்னார்வமும், தொழிநுட்பமும் இணையும் போது, சகலமும் சாமான்யர்களுக்கு சாத்தியமாகின்றது. “முடவர்கள் நடக்கின்றார்கள், குருடர்கள் பார்க்கின்றார்கள்” என்று பிரசங்கிப்பது மாதிரி, மிகச் சாதாரணமானவர்கள் கூட அறிவுப் பெருக்கத்திற்கு தங்களால் இயன்ற பங்கினைச் செய்ய முடிகின்றது.

இந்த இணையச் சூழல்தான் இரண்டு மூன்று வருடங்களுக்கு முன், சில பரிசோதனை முயற்சிகளில் என்னை ஈடுபடத்தூண்டியது. ஒரு ஆசிரியர் என்ற முறையில், வகுப்பெடுக்க, எனக்காக தயாரித்த பாடக் குறிப்புகளை, ஆவணமாக்கி, மாணவர்களின் உபயோகத்தின் பொருட்டு, இணையத்தில் பதிவேற்ற, அதைப் பயனுள்ளதாகக் கருதிய பலர், அதைத் தரவிறக்கம் செய்து பயன்படுத்தியது என்னை உற்சாகப்படுத்தியது. “இதைத் தேடித்தான் இத்தனை நாளும் அலைந்து கொண்டிருந்தேன். பகிர்ந்து கொண்டமைக்கு நன்றி” என்ற முகமறியா வாசகர்களின் பாராட்டு, என்னை மேலும் பல ஆவணங்களைப் பதிவேற்றம் செய்யத் தூண்டியது. ஆரம்பத்தில் மிகக் குறைவானவர்களால் பார்க்கப்பட்ட ஆவணங்கள், பலரால் விரும்பிப் பார்க்கப்பட இன்றுவரை ஆறரை இலட்சம் பேர்களால் பார்க்கப்பட்டும், பல ஆயிரக்கணக்கானவர்களால் தரவிறக்கம் செய்யப்பட்டுமுள்ளது. இதில் பெருமைப்பட ஏதுமில்லாயென்றாலும், என்னையும், நான் பணியாற்றிய சூழலையும் வைத்துப் பார்க்கும் போது, பலருக்கும் பயன்தரத்தக்க பணியைச் செய்து முடித்த திருப்தி ஏற்படுகின்றது.

இணையத்தில் என்னால் பதிவேற்றம் செய்யப்பட்ட ஆவணங்களில் பெரும்பாலானவை ஒரு குறிப்பட்ட பாடப் பொருள் சார்ந்த விவரக் குறிப்புகளே. அது ஒரு மாணவர் சுயமாகக் கற்க உதவும் Self Learning Material கூட அல்ல. அவர்கள் வாசிப்பதில் என்னுடையதையும் சேர்த்துக் கொள்ளலாம். வாசிப்புப் பழக்கமுடைய மாணவர்களுக்கு, அவர்களின் புரிதலைத் தொகுத்துக்கொள்ள அந்த ஆவணங்கள் பயன்படலாம். வாசிப்புப் பழக்கமில்லாதவர்களுக்கு, ஒரு பாடப் பொருள் எதைஎதையெல்லாம் தொட்டுச் செல்லும் எனபதைப் புரிந்துகொள்ள உதவலாம்.  என்னுடைய ஆவணங்களை என் கல்லூரி தாண்டியும் பல பேர் பார்வையிடுகின்றார்கள் என்ற பயவுணர்ச்சியின் விளைவாக, அதை அழகுற தயாரிக்க வேண்டுமென்பதில் சிரத்தையெடுத்த அளவிற்கு, அதை முழுமைபெற்ற ஆவணங்களாக்க நான் சிரத்தையெடுக்கவில்லை. ஏனெனில் என்னால் கற்பிக்ககப்பட்ட எந்த பாடப்பொருளிலும் நான் முழுமை அடைந்திருக்கவில்லை. புரிதலை நோக்கிய பயணத்தில், என்னால் என் புரிதல்களை தொகுக்கத்தான் முடிந்தது. ஆகையால் என்னுடைய ஆவணங்கள் எதுவும் அறிவார்ந்த அகங்காரத்தின் வெளிப்பாடால்ல. மாறாக அது மிகப் பணிவான பகிர்தலே. பதிவேற்றங்களே.

நான் படித்த, பின் கற்பித்த சமூகப் பணிப் பாடத்திட்டத்தில், அதன் ஆதாரமான, நாடித்துடிப்பான “Theories of Social Work” நான் மாணவனாயிருந்தபோதும், பின் ஆசிரிய்ரான போதும் சேர்க்கப்படாததால், அதைக் கற்கவும், கற்பிக்கவும் வாய்ப்பில்லாமலிருந்தது, சமூகப் பணி தத்துவத்தை புரிந்துகொள்வதில் ஒரு வெற்றிடத்தை என்னுள் உருவாக்கி விட்டதை உணர்ந்தேன். சமூகப் பணி கருத்தாக்கம் என்பது மிகப் பெரிய உரையாடல். சமூகவியல், உளவியல், மானுடவியல், அரசியல், பொருளியல், நிர்வாகவியல் என்று அனைத்து அறிவுசார் துறைகளோடும், சமூகப் பணி கல்வியாளர்கள் உரையாடி, உரையாடி வகுத்தெடுத்த நடைமுறைக் கோட்பாடுகள். இனிவரவிருக்கும் மாணவர்களாவது அதைப் புரிந்து கொள்ள உதவுவோம் என்று பாடத்திட்டதில் சேர்த்து, அதைக் கற்பிக்கும் பொறுப்பையும் ஏற்றுக் கொண்டேன். ஓய்வு பெரும் நிலையில் ஒரு பருவம் மட்டும் கற்பிக்கும் வாய்ப்புதான். இருந்தாலும் அதற்கான குறிப்புகளைத் தயாரித்து, இணையத்தில் பதிவேற்ற, ஒரு வருடத்திற்குள் அந்த ஒரு ஆவணத்தை மட்டும் ஒரு இலட்சம் பேர்கள் பார்த்து ஆயிரக்கணக்கில் தரவிறக்கம் செய்திருக்கின்றார்கள். மேலைநாடுகளின் சமூகப்பணி பேராசிரியர்கள் பலர், அந்த ஆவணத்தை தங்கள் FaceBook பக்கத்தில் பகிர்ந்து கொள்ள, சமூகப்பணி என்னும் மாபெரும் கருத்தாக்க மரபின் தொடர்ச்சியாக என்னுடைய முயற்சியும் இணைக்கப்பட்டது என்றறிந்து நெகிழ்ந்தேன்.

என்னுடைய புரிதல், புரிதலின்மை வரையறைக்கு உட்பட்டு, பதிவேற்றம் செய்யப்பட்ட ஆவனங்கள் என்னை மட்டுமல்ல, நான் படித்த, பணியாற்றிய கல்லூரியின் இருப்பையும் உலகிற்கு தெரியப்படுத்தியது, மகிழ்ச்சி தரத்தக்க விசயம்தான். இது மாதிரியான முயற்சிகளை கூட்டாகச் செய்வதற்கும், நிறுவனமயமாக்கவும் நான் வேண்டிக்கொண்டதை, சக ஆசிரியர்களும், நிறுவனமும் கண்டு கொள்ளாததற்கான காரணங்களை இன்றளவும் என்னால் ஊகிக்க முடியவில்லை.

சமூகப்பணி பாட பொருளை அனைவருடன் பகிர்ந்துகொள்ள நான் செய்த முயற்சிகள் எப்படியெல்லாம் கேலிக்குள்ளானது, எப்படியெல்லாம் வரவேற்பைப் பெற்றது என்பதை ஏற்கெனவே என்னுடைய பதிவுகளில் கோடிட்டுக் காட்டியுள்ளேன். ஒருபக்கம் உதாசீனப்படுத்தப்பட்டாலும், முகமறியா வாசகர்களின் பாராட்டு என் வலிகளுக்கு ஒத்தடமிட்டு வந்துள்ளது.

மார்க்ஸீய சிந்தனைத் தாக்கம் உள்ளவரும், இணையத் தொழில்நுட்பத்தின் பல கூறுகளின்மீது மாற்றுக்கருத்துக்கள் கொண்ட நண்பர் பாலாஜி (Square Computer Network Solutions, Chennai) அவர்கள், “உங்களை மாதிரி ஆட்கள் வெகுளித்தனமாக நல்ல  காரியங்களைச் செய்து தொலைப்பதால், பெருமளவு சுரண்டலுக்கு வழிவகுக்கும் தொழில் நுட்பங்கள் பற்றி என்னைப் போன்றவர்கள் அடக்கியே வாசிக்க வேண்டியுள்ளது” என்று கடிந்துகொள்வார். திரு. பாலாஜி அவர்களின் விமர்சனமே எனக்குக் கிடைத்த பெரிய அங்கீகாரம் என்று பல நேரங்களில் நான் மகிழ்ந்திருக்கின்றேன்.     

விரல் உரல் ஆனால், உரல் என்ன ஆகும்? If the finger becomes as big as a rice mortar, how big will the rice mortar become?

1.மதுரை சமூக அறிவியல் கல்லூரியில் கணனி /தகவல் தொழில் நுட்பத் துறையுமிருந்தாலும் என்னுடைய கணனி அறிவு மேம்பாடடைய உதவியவர்கள் கல்லூரி சாராத வெளி நண்பர்கள்தாம். கணனியில் எனக்கு இப்பொழுதுகூட பெரிய அளவு பாண்டித்யமில்லை. இருப்பினும் எனக்கு வேண்டிய ஆவணங்களை(Documents) நானே தயாரித்துக் கொள்ளுமளவு முன்னேறியிருக்கின்றேன். கரும்பலகை, கைப்பிரதி, கம்ப்யூட்டர் பிரிண்ட் என்று, மாணவர்களுக்கான எனது பாடக் குறிப்புகள் முன்னேறி வந்துள்ளது.

Desk Top applications-களைக் கடந்து இணையத்தைப் பயன்படுத்த எனக்கு ஆர்வமூட்டியவர்கள் எனது இளயமகன் விக்னேஷும் (Amazwi), மாணவராயிருந்து, பின் சக ஆசிரியராகி, பின் எனக்கு “இணய குருவான” செந்திலகணேஷும்தான். Indian Insitute of Management (IIM), அகமதாபாத்தில் ஆய்வு மாணவராக இருந்த காலத்திலும் சரி, பின் –Xavier Institute of Managemnt, Bhuvaneswar (XIMB)-ல பேராசிரியரான பின்னும் சரி, செந்தில் மதுரை வரும் போதெல்லாம் அவருடன் செலவிட்ட நேரங்களெல்லாம் ஞானப பிரசாதம்தான். என்னுடைய பெயரைச் சிதைக்காமல், gmail அறிமுகமானபோதே எனக்கென முகவரியை உருவாக்கிக் கொடுத்ததே செந்தில்தான்.

கூரை மேலிட்ட அன்னம்

2. வலைப்பதிவு(Blog) ஆவணப் பகிர்வு (Document Sharing) என்பதைப் பற்றியெல்லாம் தெரியவர, நாமும் ஏன் சிலவற்றைப் பரிசோதித்துப் பார்க்கக்கூடாது என்ற ஆர்வம் எனக்குள்ளும் முளைவிட்டது. ‘சார்! உங்க நோட்ஸ் கையில் வைத்திருப்பதைப் பார்த்தாலே, அந்த குப்பையைத் தூக்கிக்கொண்டு ஏன் அலைகிறாய் என்று சக ஆசிரியர்கள் பரிகசிப்பதாக மாணவர்கள் சொன்னாலும், அதைப் பொருட்படுத்தாமல் என் கணனியிலிருந்த மிகப் பெரிய குப்பையான Regional Planning Full Document -SR என்ற ஆவணத்தைத்தான் Scribd வலைதளத்தில் முதன்முதலில் upload செய்தேன். (Publish என்பது பெரிய வார்த்தை). ஆவணத்தை ஆன்லைனில் (online) பத்திரப்படுத்தலாம் என்ற ஆர்வத்தில் செய்த காரியமது.

பத்துப் பதினைந்து நாட்கழித்து Regional Planning பாட சம்பந்தமாக இணையத்தில் எதையோ தேடிக் கொண்டிருந்தபோது, நான் upload செய்திருந்த ஆவணத்தை என்னுடையதென்று தெரியாமலே நான் திறந்து பார்க்க, அதற்குள் அந்த ஆவணம் ஆயிரம் பேர்களுக்கு மேல் படிக்கப்பட்டும, நானூறு பேர்களுக்குமேல் பதிவிறக்கம் செய்யப்பட்டும், Scribd வலைதளத்தால் “Raising Document“ (popular) என்றும் பட்டியலிடப்பட்டுமிருந்தது எனக்கு ஆச்சர்யத்தையும், பெருமையையும் தந்தது. குப்பையென்று உதாசீனப்படுத்தபட்டது, கூரை மேலிட்ட அன்னம் என்று புரிந்தது. Regional Planning பற்றி நான் வெளியிட்ட கையேடுகள் அனைத்தும் நல்ல வரவேற்பைப் பெற்று, என்னை புவியியல் பேராசிரியாராக பலரை நினைக்கத் தூண்டியது.

3. நீங்கள் உன்ன்மையென்றும், நன்மையென்றும் மனமொப்பி அறிந்த்ததை தயவு செய்து எங்களுக்கும் சொல்லுங்கள் (ஹெலன் கெல்லர் அம்மையாரின் கூற்று) என்ற வேண்டுகோளுடன் cdmissmdu Community Development (07.2008) என்ற வலைப்பதிவைத் தொடங்கினேன். Community Development Specialization மாணவர்களின் குரூப் போட்டோவும், அவர்களைப் பற்றிய குறிப்புமிருந்த்தால் நன்றாக இருக்குமென்ற எண்ணத்தில் குரூப் போட்டோ கேட்க (2007-2009 batch) அவர்கள் என்னைப் படுத்திய பாட்டாலும், செய்த பாலிட்டிக்சாலும், தேவையில்லாமல் மாணவர்களின் பரிகாசத்திற்கு உள்ளாக வேண்டாமென்ற ஜாக்கிரதை உணர்வால் கொஞ்சம் ஒதுங்கிக் கொண்டேன்.

4. cdmissmdu-Community Development –A Field of Million Possibilities வலைப்பதிவில் தொடர்ந்து எழுதாவிட்டாலும், Scribd வலைதளத்தில் என்னுடைய ஆவணங்களைத் (கையேடுகளை) தொடர்ந்து பிரசுரித்துக் கொண்டிருந்தேன். ஆவணப் பகிர்வை முறையாகச் செய்ய ஆரம்பித்து (06.2009) சற்றேறக்குறைய ஒரு வருடம் ஆகின்றது. இந்த ஒரு வருடத்தில், ஒரு இலட்சத்திற்கும் அதிகமானோர் இந்த ஆவணங்களைப் பார்வையிட்டும், பதிமூன்று ஆயிரத்திற்கும் அதிகமானோர் இந்த ஆவணங்களைப் பதிவிறக்கம் செய்தும் பயன்படுத்தி இருக்கின்றார்கள். தொழில் நுட்ப வசதியின் பொருட்டு இதே ஆவணங்களை WePapers என்ற வலைதளத்தில் போட்டுவைக்க அங்கும் பதிமூன்று ஆயிரத்திற்கும் அதிகமானோர் பயன்படுத்தி இருக்கின்றார்கள். இந்த ஆவணங்களைப் படித்த பலர், மற்ற வலைதளங்களில் upload செய்ய.... கல்லூரி அளவில் உதாசீனப்படுத்தப்பட்ட, பரிகசிக்கப்பட்ட ஆவணங்களை, ஏறக்குறைய ஒன்றரை இலட்சத்திற்கும் அதிகமானோர் ஒரு வருடகாலத்தில் பார்த்துப் பயனடைந்திருக்கின்றார்கள்.

5. பயனாளிகள் புள்ளிவிவரத்தைப் பார்க்கும் போது, கல்லூரி நூலகத்தைவிட அதிகமான நபர்கள் இந்த ஆவனங்களைப் பார்க்கின்றார்கள்: பயன்படுத்துகின்றார்கள். இந்த முயற்சியினால் எனக்கு இழப்பேதுமில்லை. என்னால் முடிந்த அளவு நேரத்தையும், இணைய வசதிக்காக சிறிது பணத்தையும் செலவழித்திருக்கின்றேன். என்னுடைய ஆவணங்களை கல்லூரி வேலை நேரத்திலோ, கல்லூரியின் இணைய வசதியைப் பயன்படுத்தியோ upload செய்ததில்லை. எந்தக் கல்லூரியை, எந்தப் பாடத்தை மையமாகக் கொண்டு எனக்கு ஒரு வாழ்வாதாரம் கிடைத்ததோ, அந்தக் கல்லூரிக்கும், அந்தப் பாடத்திற்கும் நான் ஏற்படுத்திக் கொடுத்த மரியாதை. கௌரவம். மதுரை சமூக அறிவியல் கல்லூரியின் Virtual Library. (கல்லூரிக்கும், Community Development என்ற மந்திர வார்த்தைக்கும் நான்னென்ன அண்ணாவி மரியாதை ஏற்படுத்திக் கொடுக்க)

6. தம்பட்டம் அடித்துக்கொள்ளுமளவு ஏதுமில்லையென்றாலும், என்னுடைய முயற்சி பயனுள்ளதாகி இருக்கின்றது. மற்ற கல்லூரிகளில் பணியாற்றும் சமூகபபணி பேராசிரியர்கள், மாணவர்கள், நேரிலும், மின்னஞ்சலிலும் தொடர்பு கொண்டு “சார்! இந்த பாடத்திற்கான notes இருந்தால் upload செய்யுங்களேன் என்று உரிமையுடன் கேட்டிருக்கின்றார்கள். சில பேர் என்னிடம் கையெழுத்துப் பிரதியை வாங்கிச் சென்று கம்ப்யூட்டரில் feed செய்து உதவி இருக்கின்றார்கள். ஆனால் எனது கல்லூரி மாணவர்களும், சக ஆசிரியர்களும், நிர்வாகமும் இம்முயற்சிகளுக்கு பாராமுகம் காட்டியே வந்திருக்கின்றார்கள்.

நான் வாழ்ந்த வாழ்வைச் சொல்லுகின்றேன். அண்டை வீட்டுக்காரன் இருக்கின்றானா என்று பார்?

7. பாராட்டப்படுவதெற்கென்றும், பிரபலமடைவதெற்கென்றும் காரியங்களைச் செய்யும் மனோநிலையைக் கடந்து விட்டமாதிரி உணர்கின்றேன். இந்த ஒரு வருட முயற்சியில் கிடைத்த அனுபவங்களிலிருந்து நான் கற்றுக் கொண்டது ஏராளம். இது ஒரு சுகானுபாவம். இதைத் தொடர்ந்து செய்ய எந்த மனத் தடையும் என்னிடமில்லை.

8. NAAC தரச் சான்றிற்காக ஈடுபட்டிருந்தபோது, சில மாணவர்கள் “நீங்கள் ரெம்ப மெனக்கெடுகின்றீர்கள்” என்று சொல்ல, “A Grade வாங்கணும். அதுதான் நோக்கம். அப்படி வாங்கினால்தான், இதுவரை இங்கு படித்த மாணவர்களுக்கும், இனிமேல் படிக்க வரும் மாணவர்களுக்கும் நாங்கள் தேடித்தரும் மரியாதை, கௌரவம்” என்று சொன்னேன். அந்த உணர்வில்தான் இனிமேலும் செயல்படுவேன். யார் பாராட்டுதலுக்கும் காத்திராமல், எனக்கு வாய்ப்பளித்த நிறுவனர்க்கும், கல்லூரிக்கும், சக ஆசிரியர்களுக்கும், இங்கு படித்த, இனிமேல் படிக்க வருகின்ற மாணவர்களுக்கு என்னுடைய பாணியில் மரியாதையை செலுதிவிட்டுப் போகின்றேன்.

9. நிறையப் பொறுப்புகள் இருப்பதாக உணர்கின்றேன். ஏற்கனவே பிரசுரமான கையேடுகளின் தரத்தை மேம்படுத்துவது. இன்னும் பல தலைப்புகளில் மாணவர்களுக்கு உபயோகமான கையேடுகள் தயாரித்து, அவர்களின் புரிந்து கொள்ளளலை சுலபமாக்குவது. TNPSC,UPSC,JRS,NET தேர்வு எழுதும் சமூகப் பணி மாணவர்களுக்கு உபயோகபடும்படியான கையேடுகள்...சமூகப்பணி பற்றிய ஆங்கில –தமிழ்ச் சொல்லகராதி. அத்தனைக்கும் ஆசைப்படுகின்றேன். அதற்கான நேரத்தையும், பொருளையும் செலவிடும்படியான நல்ல நிலையிலிருக்க ஆண்டவன் என்னை ஆசீர்வதிப்பார் என்றே நம்புகின்றேன்.

10. தனி நபராகச் செய்யாமல், இதை ஒரு குழுவாக, கூட்டு முயற்சியாகச் செய்தால், சிறப்பாகச் செய்யலாம்:விரைவாகச் செய்யலாம்: தரமாகச் செய்யலாம். ஆக்கபூர்வவமான சிந்தனை, செயல்பாடுகள் மூலமாகத்தான் சமூக அறிவியல் கல்லூரி சம்மந்தப்பட்ட நம் அனைவரின் கௌரவமும் மேம்பாடடையும். இல்லையா?

Asses and King's Horses

கழுதைகளும் அரசவைக் குதிரைகளும்

When I decided to improve my class notes on the "Role of a Community Organizer", I searched my xerox copies of Murray G Ross & Arthur Dunham books, but I could not trace it. I had a xerox copy of Mark S Homans book "Promoting Community Change" presented to our library by Dr. Janaki, our alumni, currently teaching Social Work at California State University....that too I could not trace it. I tried Google images in order to get images to improve the presentation of my notes.
This time I really enjoyed surfing the internet with so much proud..reading the reactions of community organizers towards Sarah Palin's, (Vice Presidential candidate in USA Presidential election), sarcastic comments about the Barak Obama's experience as a community organizer.
Sarah Palin said, as a small town mayor, she is also a community organizer but with real responsibilities. Her statement is like a Tamil proverb " I too am a Pujari, even I can dance like a God (நானும் பூசாரி எனக்கும் சுவாமி ஆட்டமுண்டு என்பது மாதிரி) (the real meaning is "every ass thinks himself worthy to stand with the king's horse).The community organizers of USA united together and torn her into bits and pieces.
The reaction of community organizers were really inspiring. They felt that Sarah Palin has insulted not the community organizers but the American tradition. This made childrens' of community organizers to wore badges "My mammy, my daddy is a community organizer"... couples wore badges "my loving wife. my loving husband is a community organizer"... and singles wore with pride that "I am a community organizer" T shirts printed with Jesus.. Gandhi... Lenin.. Mother Theresa was community organizers.
They were proud in what they wee doing. But what about in our country? The students of social work who have choosen other fields of social work except PMIR are treated as second class citizens even in schools/ departments of social work.
No doubt we normally imitate Americans and take them as our role models. Let us imitate them at least in expressing the feeling of that professional pride ....proud to be a social worker .. community organizer.

1.Social Workers Response 2.I am Community Organizer Feministing .com

3.Community Organizers Fight back 4.In honour of Community organizing

5.Thank you Sarah

To read more on the Role of a community organizer .. See Resources for Students

Role of a Community Organizer பற்றி என்னிடமிருந்த "சரக்கிகிற்கு" கொஞ்சம் "சுதி" சேர்க்க. என்னிடமிருந்த Murray G Ross, Arthur Dunham புத்தகங்களை (xerox Copy) தேடிய போது, அது சுடப்பட்டு விட்டதை உணர்ந்தேன். நம் கல்லூரியில் படித்து இப்போது அமெரிக்காவில் பேராசிரியையாகப் பணியாற்றி வரும் Dr.Janaki நூலகத்திற்கு அருமையான சில புத்தகங்களைக் கொடுத்தார். அதில் Mark S Homan எழுதிய " Promoting Community Change" என்ற அருமையான புத்தகம். அந்த xerox copy யும் தேட முடியவில்லை. என்னிடமிருந்த குறிப்புகளுக்குப் பொருத்தமான படங்களை இணையத்தில் தேடிய போது தான் "community organization " பற்றிய முக்கிய விவாதத்தை அறிய முடிந்தது.
அமெரிக்க ஜனாதிபதி தேர்தலில் உதவி ஜனாதிபதியாக போட்டியிட்ட குடியரசுக் கட்சி வேட்பாளர் சாரா பாலின் அவர்கள், ஜனாதிபதியாகப் போட்டியிட்ட ஜனநாயகக் கட்சி வேட்பாளர் பரக் ஒபாமா "நான் பல்லாண்டுகள் community organizer ஆகப் பணியாற்றிய அனுபவம் கொண்டவன் என்று பெருமையாகச் சொல்ல, அதைக் கிண்டலடிக்கும் முகமாக சாரா பாலின் அவர்கள் பேச, (நானும் பூசாரி எனக்கும் சுவாமி ஆட்டமுண்டு என்பது மாதிரி As a small town mayor I am more than a community organizer என்று சொல்லிவிட) அமெரிக்காவின் ஒட்டுமொத்த சமூகப் பணியாளர்கள், ஒன்று கூடி சாரா பாலினைக் கிழித்து தோரணம் கட்டிவிட்டது தெரிய வந்தது.
community organization பற்றியும் community organizers பற்றியும் எழுதப்பட்ட விதம் கண்ணீர் வரவழைக்க் கூடியதாகவும், பெருமை கொள்ளத்தக்கதாகவும் இருந்தது. என்னுடைய அன்பான தாய், தந்தை community organizers என்று குழந்தைகள் Badges அணிந்து கொள்ள, என்னுடைய மனைவி, கணவன், காதலி "community organizers" என்று பெருமையாக Badges அணிந்து கொள்ள, தனியாட்கள் "I am a community organizer" என்று நெஞ்சை நிமிர்த்த.. இதையெல்லாம் பார்த்த, படித்த போது பெருமையாக, மிகப் பெருமையாக இருந்தது.

இயேசு, காந்தி, லெனின், அன்னை தெரேசா என்று அவர்கள் சொன்ன விதம், நான் அடிக்கடி மாணவர்களிடம் சொல்வது மாதிரி "இது ஒரு ராஜபாட்டை"; மரியாதைக்குரியவர்கள் காலடி பட்டு புனிதமும், ஆசியும் பெற்ற பாதை."தீ" படத்தில் காவல் துறை ஒதுங்கினால் என்ன நடக்கும் என்று சில காட்சிகளைக் காட்டும் போது, அது மிகைபடுத்தபட்டது மாதிரி தெரியும். ஆனால் இந்த அமெரிக்க விவாதத்தில் "community organizer" இல்லாவிட்டால் என்னவெல்லாம் நடக்கும் என்று எழுதப்பட்டிருந்ததைப் படித்த போது, அது உன்ன்மையாகப்பட்டது.
Community Organization" எங்களுக்கு பிழைப்பு மட்டுமல்ல- அதுதான் பெருமை - அதைக் களங்கப்படுத்த முயற்சி செய்தால் ....? சாரா பாலினிர்க்கு எதிரான விவாதம், சத்தம், முஸ்டியை மடக்கியது, உதைக்க காலை உயர்த்தியது... Community Organization is not an orphaned academic discipline and practice என்பது புரிந்தது.
ஆனால் நம் நாட்டிலோ ….?

சாரா பாலின் நக்கலான பேச்சைக் கேட்க,அதைப் பற்றிய விவாதங்களை அறிந்துகொள்ள மேலே கொடுத்துள்ள 5 லிங்க்குகளில் கிளிக் செய்யவும்

Community Organizers Role பற்றி மேலும் படிக்க See Resources for Students

Understanding Social Action

Though the language is harsh, listen to it attentively -ஓடியமாகிலும் ஊடுருவக் கேள்

I am not a chauvinist: even then I succumbed to the notion that as Indians, as Tamilians, we are the best and we don’t need any imported ideas and ideologies to understand and address our problems. The solution to our problems lies in rejuvenating what we had and lost it. This attitude in a way both helped and handicapped me in several ways.

It was H.H. Maharishi Mahesh Yogi, Osho and JK’s teachings broke the nut in me. I started understanding the social reformers and social activists, who questioned everything we held dear to our heart, many of whom considered as atheists, are more spiritual and enlightened than those we acknowledged as spiritualists. Social activists risked their life to make the society to move forward. I realized the wisdom behind the saying “ Naarathar Kalakam Nanmaiyil Mudiyum”. (நாரதர் கலகம் நன்மையில் முடியும்) All the social activists seem to be Naarathaas, who played the tune of the existence.

As our Puratchik Kavi Bharathidasan acknowledged “ Yethanai Manitharkal ratham sorinthanaro” (சித்திரத் தோட்டங்களே உமைத் திருத்த இப்பாரினிலே முன்னம் எத்தனை தோழர்கள் ரத்தம் சொரிந்தனரோ உந்தன் வேரினிலே) …the list of social reformers and social activists who made this world better is endless.

It was a slow moving bullock cart in a narrow road amidst the farms that forced Sri. Narayanasamy Naidu of Tamilaga Vivasaayikal Sangam to follow the bullock cart slowly…his inability to overtake the cart triggered the idea of the famous bullock cart blockade in Coimbatore city in 70s, which paved the way for several policy reforms benefiting farmers of Tamilnadu. Vivasaayikal Sangam of Tamilnadu designed and carried out wonderful strategies of social action.

There were activists who were passionate about achieving great things, but it was Saul Alinsky, who made social action itself as a passion for many. It was Alinsky, it was his approach that made social action as an academic discipline.

While recalling the heritage of Tamil Cinema, Actor Kamal Hasan once remarked, Tamil actors are proud to have Sivaji Ganesan as our father and Aachi Manorama as our mother. Like that I used to in the community organization class, ‘namma aathaa (our mother) Jane Addams, namma appan (our father) Alinsky’. The mother got Nobel Prize for her services and the father once branded as a trouble maker, now recognized as a great inspirer, who inspired both Barack Obama as well as Hillary Clinton.

Social Action is an acknowledged method of social work and an approach in community work. But social workers throughout the world have not practiced it as others expected from us. Why? Social action demands commitment arose out of love for the disadvantaged, a charisma, an iron will and above all a sharp intelligence to identify the targets to support as well as to oppose…and many of us feel that we are severely lacking in these qualities. Of course we are teaching social action and not the qualities required for a social activist.

To read more on Social Action See Resources for Students Understanding Social Action

பிரமிக்கத்தக்க சமூகச் செயல்பாட்டாளர்கள் நமது நாட்டிலும், உலகிலும் இருந்துள்ளனர். எதிர் காலத்தில் இருக்கவும் செய்வார்கள். ஆனால் சமூகச் செயல் பாட்டையே ஒரு கற்றுணரும் கலையாக, பாடமாக மாற்றிக் காட்டியவர் அளின்ஸ்கி.
நடிகர் கமலஹாசன் தமிழ் சினிமாவின் பாரம்பரியத்தைப் பற்றி ஒருமுறை பேசும்போது " நம்ம அப்பன் சிவாஜி, ஆத்தா மனோரமா" என்று குறிப்பிட்டார். Community organization பாடத்திற்கும் ஆத்தா ஜேன் ஆடம்ஸ், அப்பன் அளின்ஸ்கி. அம்மாவோ தனது சேவைக்காக நோபல் பரிசு பெற்றார். கலகக்காரர் என்று கட்டமிடப்பட்ட அப்பாவோ இன்று, அமெரிக்க ஜனாதிபதி ஓபாமாவிற்கும், எதிர்த்து நின்ற ஹில்லாரி கிளிண்டனுக்கும் ஆதர்ச புருஷர்.
சமூகச் செயல்பாடு சமூகப் பணியின் அங்கீகரிக்கப்பட்ட முறை. ஆனால் சமூகப் பணியாளர்கள், மற்ற முறைகளுக்குக் கொடுத்த முக்கியத்துவம் சமூகச் செயல்பாட்டிற்கு ஏனோ கொடுக்கவில்லை. சமூகச் செயல்பாட்டிற்கு அன்பும், அர்பணிப்பும், திட மனமும், எல்லாவற்றிற்கும் மேலாக பாதிக்கப் பட்டவர் யார்? எதிரி யார்? என்று கண்டுணரும் மதி நுட்பமும் தேவைப் படுகிறது. அது நம்மிடையே இல்லையா? இல்லை, சமூகப் பணிக் கல்லூரிகள் அதைக் கற்றுத் தர மறந்து விட்டதா?
சமூகச் செயல் பாட்டில் ஈடு படாவிட்டாலும், அதைப் பற்றி சிந்திக்கலாம்.

சமூகச் செயல் பாட்டைப் பற்றி அடிப்படை விளக்கங்கள் அறிய See Resources for Students Understanding Social Action

Understanding Community Organization

பார்த்தவுடன் பிடிக்காது; பார்க்கப் பார்க்கப் பிடிக்கும் - அதுபோல படித்தவுடன் பிடிக்காது; படிக்கப், படிக்கப் பிடிக்கும்.

Social Work students are familiar with phases studied in various methods – Case work (intake, study, diagnosis, treatment, follow up, termination), Group work (planning phase, beginning phase, middle phase, ending phase). Phases or steps again repeated in welfare administration, social policy, project planning. Phases are integral part in acquisition of knowledge or carrying out action. Phases are rational – that aid in making rational decisions. It is inappropriate to use the terminology of diagnosis and treatment in community organization, instead we use analysis and decision making / deciding to act. But both the processes are similar. If the students understand these underlying similarities, it will be easy for them to internalize it.

In case work and group work the phases can be described neatly. As a method moves from individualstic to collectivistic, one cannot confine the phases in a standard phraseology. In community organization and social policy, description of phases is complex and differs from author to author, reflecting the complex and diversified nature of the subject matter.

For example in community organization study is used alternatively as fact finding, problem identification, need assessment, asset mapping, social analysis, opportunity assessment etc. Each alternative has its own value orientation and methodological specification. Fact finding and problem identification may look similar, but the usage of problem identification is neutral or academic in nature when compared with fact finding. But the usage of these different terminologies is not to confuse the learners but to catch the reality – complex, diversified and risk prone nature of the community life.

Besides these, there is multitude of methodologies available to use in every phase. The conventional survey, different tools in PRA/ PLA, PPGIS, mapping of different types are some of the methods used by the community organizers to explore the communities.

Community Organization: Phases and Methods (46 pages pdf) See it in the Resources for Students

"India lives in Villages" இந்தியா கிராமங்களில் வாழ்கிறது என்பது ஒற்றைப் பரிமாண வார்த்தை. இது மாதிரியான வார்த்தைகள் நம்மிடையே ஏராளம். உதாரணத்திற்கு "Society is a web of social relationships". இந்த ஒற்றைப் பரிமாண வார்த்தைகள், புரிவது மாதிரி இருக்கும், ஆனால் அதன் பல பரிமாணங்களை கற்பனை செய்துதான் புரிந்து கொள்ளவேண்டியிருக்கும்.

இந்தியா கிராமங்களில் வாழ்கிறது - அது விவசாயமாக, கைத் தொழிலாக, தொன்மையான சடங்குகளாக, நாட்டு வைத்தியமாக, சிறு தெய்வங்களாக, நாட்டார் கலைகளாக, விருந்தோம்பலாக, ஆசாபாசங்கள் நிறைந்த அன்பாக, சிற்றோடைகளாக, துள்ளித் திரியும் கன்றுகளாக, நாவற்பழங்களாக, குப்பைமேனிச் செடிகளாக, ஒற்றியடிப் பாதைகளாக வாழ்கிறது. (நன்றி: நாஞ்சில் நாடன்)ஒற்றைப் பரிமாண வார்த்தைகளின் மீது தியானம் செய்தால் தான் அதன் முழு அர்த்தத்தையும் உள்வாங்கமுடியும். துரதிர்ஷ்டவசமாக, சமூகப் பணியில் இம் மாதிரியான வார்த்தைகள் ஏராளம்.

Community Organization கூட ஒற்றைப் பரிமாண வார்த்தைப் பாடம்தான். படிக்காதவன் படத்தில் தனுஷ் பஞ்ச் அடிப்பதுமாதிரி "எங்களப் பார்த்தவுடன் பிடிக்காது, பார்க்கப் பார்க்கத்தான் பிடிக்கும் என்பது மாதிரி " Community Organization" படித்ததும் புரியாது படிக்கப் படிக்கத்தான் புரியும். கால் கடுக்க நடக்கநடக்க " Community Organization" புரிய வரும்.

Study என்றாலே மாணவர்கள் Case Work மாதிரி சேரில் சாய்ந்து உட்கார்ந்து கொண்டு செய்கிற வேலை என்று நினைக்கிறார்கள். Community Organization னில் -பேசணும், பார்க்கணும், நடக்கனும் - அப்படிச் செய்தாலும் தெரிந்து கொள்வதற்கு உத்தரவாதம் ஏதுமில்லை. பல நேரங்களில் "Community" எனும் வஸ்து தவணை முறையில்தான் தகவல்களைத் தரும். Study என்ற ஒற்றைப் பரிமாண சொல் " Community Organization" ல் பல பரிமாணங்கள் எடுக்கும் - Problem Identification, Need Assessment, Asset Mapping, Fact Finding, opportunity assessment - என்று தசாவதாரங்கள் எடுக்கும். Community என்பது நூற்றுக்கணக்கான நபர்களை உள்ளடக்கியதால் கொஞ்சம் Complex ஆனது. ஆகையால் அதைத் தெரிந்து கொள்ள, புரிந்து கொள்ள பல உத்திகளைக் கையாள வேண்டி இருக்கும். பல உத்திகள் என்பது குழப்புவதர்க்கள்ள- குழப்பத்தை சரியாக நிர்வாகிப்பதற்கே. கொஞ்சம் பொறுமையுடன் படியுங்கள்- புரிந்து கொண்டால் "Community Organization" மாதிரி சுவாரசியமான பாடம் ஏதுமில்லை

Community Organization னின் பல்வேறு நிலைகளும் உத்திகளும் ஆங்கிலத்தில் (46 pages pdf) See it in the Resources for Students

His Holiness Kundrakudi Adikalaar. தவத்திரு குன்றக்குடி அடிகளார்

குன்றக்குடி 45 வது குரு மகா சந்நிதானம் திருவருள் திரு தெய்வசிகாமணி அருணாச்சல தேசிக பரமாசாரிய சுவாமிகள்.

நாகனாகுளம் என்ற கிராமத்தில், களப் பணியின் மூலமாக நான் எடுத்துக் கொண்ட ஒரு சமூக மாற்று உருவாக்க முயற்சியில், அதுவும் ஒரு கோயில் கட்டி, அதன் மூலமாக, "கோயிலைத் தழுவிய குடிகளும், குடிகளைத் தழுவிய கோயில்களும் என்ற அடிகளாரின் எண்ணத்திற்கேற்ப எடுக்கப்பட்ட முயற்சியில், பின்னடைவு ஏற்பட, அதைத் தெரிந்து கொண்ட அடிகளார், உற்சாகப்படுத்து முகமாக, அவ்வூருக்கே வந்து சென்றதும், அதைத் தொடர்ந்து என்னைக் கனிவுடன் அரவணைத்துக் கொண்டதும், எனக்குக் கிடைத்த மிகப் பெரிய ஆசிர்வாதம். அதன் பின் அவர் காலடியில் அமர்ந்து பலவற்றைக் கற்றுக் கொண்டேன். அதிகாலை 3 மணியிலிருந்து 5-30 மணி வரை அடிகளாரின் சொந்த நேரம். பல நாட்கள் அந் நேரத்தில் அவர் காலடியில் அமர்திருந்திருக்கின்றேன்.கண்ணில் நீர் தளும்ப சமூக அவலங்களைப் பற்றி அவர் பேசுவார்..சைவமும், தமிழும் கடந்த இன்னொரு முகம் அவருக்கு இருந்தது. அம் முகம் இன்னும் அழகாகவும், பேரொளி மிக்கதாகவும் இருந்தது. அந்த அழகை, பேரொளியை நானும் தரிசித்திர்க்கின்றேன்...என் மாணவர்களுக்கும் காட்டி இருக்கின்றேன். எங்கள் மாணவர்கள் அவரிடம் செல்லும் போதெல்லாம் காரைக்குடியில் இருந்து உணவும், சிற்றுண்டியும் வரவழைப்பார். அந்த அன்பு..அரவணைப்பு..சாமீ! இந்த மக்களின் மேம்பாட்டிற்கு எங்களால் ஆன வகையில் ஏதாவது செய்து கைம்மாறு காட்டுவோம் சுவாமி!

குன்றக்குடியும், குன்றக்குடி அடிகளாரும் தமிழர்களால் அறியப்படாத வார்த்தைகளல்ல. அறிவியல், ஆன்மீகம் இரண்டும் சரிவரக் கலந்து வார்த்தெடுக்கப்பட்ட அதிசயமாக வாழ்ந்தவர் குன்றக்குடி அடிகளார். அதானால்தான் என்னவோ, கருப்பு, சிவப்பு, காவி நிறங்களைத் தங்களின் ஆளுமை மற்றும் கொள்கை நிலைப்பாடாகக் கொண்டவர்களால் அப்போதும், இப்போதும் மதித்துணரப்பட்டு போற்றப்படுகிறார்.
அடிகளாரின் ஆன்மிகம் மற்றும் தமிழ்ப் பணியை நான் எழுதித தெரிந்து கொள்ளுமளவிற்கு தமிழர்கள் துரதிருஷ்டசாலிகள் அல்ல. இருப்பினும், அடிகளாரைப்பற்றி, அவருடைய இன்னொரு பரிமாணமான, ‘வளர்ச்சிப் பணியாளராக’ குன்றக்குடிக்கும், தமிழ்நாட்டிற்கும் செய்த பங்களிப்பைப் பற்றி எழுதுமளவிற்கு என்னிடம் எண்ணற்ற நினைவலைகள் நிரம்பியுள்ளன.

திட்டமிடலும் தியானமும்
நமது தேசத்திற்கு திட்டக் கமிஷன் உள்ளது மாதிரி, குன்றகுடிக்கும் ஒரு திட்டக் குழுவை ஏற்படுத்திச் செயல்பட்டார். அந்த கிராமத் திட்டக் குழு என்ன செய்தது என்பதற்கு, மறைந்த நமது பிரதமர் அன்னை இந்திரா தனது கடைசி விருப்பமாகத் தெரிவித்த, 'இது மாதிரியாக என் நாட்டின் எல்லாக் கிராமங்களிலும் இருக்க வேண்டுமென்று விரும்புகிறேன்' (this is what I want for all my villages) என்ற வாசகங்களே அத்தாட்சி. ஒருவேளை அன்னை இந்திரா சுடப்படாமல் இருந்திருந்தால், குன்றக்குடி அடிகளாரை தேசிய அடையாளமாக்கி இருப்பார்.

'Micro Plan" என்ற பெயரில் மெத்தப் படித்தவர்கள் கூட கிராமக் குறுந்திட்டங்களை கொச்சைப்படுத்துகிறார்கள். ஆனால் குன்றக்குடியில் அடிகளார் நடத்திய திட்டக் குழுவோ, தேசியத் திட்டக் குழவிற்கு இணையாக, ஏன்..அதைவிட மேலான அர்ப்பணிப்புடன் செயல்பட்டது. மாதம் ஒருமுறை குன்றக்குடியில் நடந்த மாதாந்திர பொதுப் பரிசீலனைக் கூட்டங்களில் (Monthly General Review Meeting) கலந்து கொள்ள வாய்ப்புக் கிடைத்தவர்களுக்குத் தெரியும்..."திட்டமிடலை" குன்றக்குடி அடிகளார் தவமாக்கியிருந்தார். திட்டமிடலும் தியானம் செய்வதும் அடிகளாரைப் பொறுத்த மட்டில் இரு வேறு காரியங்களல்ல. லெனினையும், நேருவையும் இந்த வகையில் தன் குருநாதர்களாகப் பாவித்தார்.

பசுவோடு படுக்கணும்

குன்றக்குடியில் கூட்டுறவு பால் பண்ணை ஒன்று செயல்பட்டு வந்தது. கால்நடை வளத்தைப பெருக்க விரிவாக்க மையத்தையும் குன்றக்குடியில் ஏற்படுத்தி இருந்தார். நான் கலந்து கொண்ட ஒரு மாதாந்திரப் பரிசீலனைக் கூட்டத்தில், பண்ணையின் செயல்பாடுகள் பரிசீலிக்கப்பட்டது. பால்வற்றியும் சினையாகமலும் ஏழெட்டு பசுக்கள் பல மாதங்களாக இருந்தும், முந்தைய மாதங்களில் அதைப்பற்றி பேசியிருந்தும், பிரச்சனை தீர்க்கப்படாமல், மீண்டும் நொண்டிச் சமாதானம் சொல்லப்படுவதைக் கேட்ட அடிகளாருக்கு உண்மையிலே கோபம் வந்துவிட்டது. கூட்டம் முடிந்து பண்ணைப் பொறுப்பாளரிடம் பேசிய போது, "சாமிகிட்டே தப்பிக்க முடியாது. இன்றைக்கு நானாவது பசுவோட படுத்து ஒரு வழி செய்ய வேண்டும்" என்று சலித்துக் கொண்டார்.அதன்பின் சரியான செயற்கைக் கருத்தரிப்பு முறைகளைக் (artificial insemination) கையாண்டதன் மூலம், அடுத்த மாதம் அப் பசுக்கள் எல்லாம் சினைபிடித்தன.

கைவசமுள்ள தொழில் நுட்பத்தைப் பயன்படுத்தி சாதாரண விவசாயி வாழ்வை மேன்மையடையச் செய்வதுகூட கடவுள் வழிபாடுதானே! மஹரிஷி மகேஷ் யோகி, ஓஷோ போன்ற மகான்களும், இப்போதைக்கு ரவிசங்கர்ஜி, ஜக்கி வாசுதேவ் போன்றவர்கள் தியான முறைகளை வகுத்துக் கொடுத்தது மாதிரி, குன்றக்குடி அடிகளார் கிராம மேம்பாட்டிற்கு பல (வழிபாட்டு) முறைகளை வகுத்துக் கொடுத்தார்.

மாறுவாங்க! நிச்சயம் மாறுவாங்க!
நாற்றுப் பாவும் போதும், நெல்மணி திரளும்போதும் குன்றக்குடியில் கணமாய் நீருக்கு தட்டுப்பாடு ஏற்படுவதுண்டு. இதைப் போக்க, சமுதாயக் கிணறுகளை ஏற்பாடு செய்து, மின் தட்டுப்பாடு இருந்தாலும், காற்றாலை மூலமாக மோட்டாரை இயக்க வச்த்தியுள்ளதாக்கி இருந்தார். குன்றக்குடி சமுதாயக் கிணறுகளை நிர்வகிக்க கூட்டுறவு பாசன சங்கத்தையும் ஏற்படுத்தி இருந்தார். ஆனால், நீர்த் தட்டுப்பாடன நேரத்திலும் கூட மோட்டாரை இயக்காமல், "கண்மாய் நீரிலுள்ள சத்து கிணற்று நீரில் இல்லை. அதுவும், கரண்ட் மோட்டார் வழியாக தண்ணீர் வரும் போது, நீரிலுள்ள கொஞ்சநஞ்ச சத்தையும், கரண்ட் உறிஞ்சி விடுவதால், சக்கைத் தண்ணியைப் பாய்ச்சி என்ன ஆகப் போகிறது என்பதால் மோட்டாரை இயக்கவில்லை" என்று சங்கப் பொறுப்பாளர் சொன்ன விளக்கத்தால் அதிர்ச்சியடைந்து, அடிகளாரிடம், “சாமி! இம் மக்கள் திருந்த/ மாற இன்னும் எவ்வளவு காலமாகும்? என்று நான் கோபப்பட்டு கேட்டேன். அடிகளாரோ, “மாறுவாங்க!நிச்சயம் மாறுவாங்க! ஒரு காலக்கெடு வைத்து மக்களை மாற்ற முடியுமென்று நினக்கிறீர்களா? அது திணிப்பாகிவிடதா? அவர்கள் நடப்பதற்கு ஏற்ற பாதையைச் செப்பனிட்டுக் கொடுப்பதே என் கடமை. பாதை நன்றாக இருந்தால் பயணிக்க தூண்டப்படுவார்கள் தானே?

உலகெங்கிலுமுள்ள வளர்ச்சிப் பணியாளர்கள், இன்றைக்கு முக்கியத்துவம் கொடுத்துப் பேசும், ஏழைகள் ஏறிச் செல்ல ஏதுவான சூழலை (creating an enabling environment) இருபது வருடங்களுக்கு முன் அடிகளார் குன்றக்குடியில் செயல்படுத்தினார்.

முருகப் பெருமானிடம் பார்த்த அரிவாள் சுத்தியல்
பலமுறை, சமூகப்பணி (சமுதாய முன்னேற்றம்) மாணவர்களைக் குன்றக்குடிக்கு களப்பணிக்காக அழைத்துச் சென்றுள்ளேன். திட்டப் பரிசீலனைக் கூட்டங்களில் நாங்கள் பார்வையாளர்களாக அனுமதிக்கப் படுவதுண்டு. அப்படி ஒரு கூட்டத்தில், குடிகாரக் கணவன் ஒருவன் தன் மனைவியை நடுத்தெருவில் அடித்த பிரச்சினை பற்றி விவாதம் எழுந்தது. மாணவர்களைப் பார்த்து அடிகளார் அபிபிராயம் கேட்க, ஒரு மாணவி எழுந்திருந்து, "குடிப் பழக்கம் ஒரு நோய். நடுத்தெருவில் தன் மனைவியை அடித்த கணவனுக்கு கவுன்சிலிங் கொடுக்க வேண்டுமென்று” கூற, எதையும் பேசாமல் இருந்ததை விட இதையாவது பேசினாகளே என்று நான் கருத்து சொன்ன மாணவியை பெருமிதத்துடன் பார்த்தேன். சில வினாடிகள் அமைதி காத்த அடிகளார், என்னைக் கேலியாகப் பார்த்து, "மாணவர்களை நல்லாத்தான் கெடுத்து வைத்திருக்கின்றீர்கள்" என்று சொல்லிவிட்டு, கருத்து சொன்ன மாணவியைப் பார்த்து, "மனைவியை நடுத்தெருவில் அடித்த கணவனைப் பெண்கள் கூட்டமாகச் சேர்ந்து விளக்குமாற்றால் அடிக்க வேண்டும் என்று சொல்லிஇருந்தால் நான் மகிழ்ச்சி அடைந்திருப்பேன்" என்று சொன்னார். அதைத் தொடர்ந்து கவுன்சிலிங் என்ற கருத்தாக்கத்தையும், அதன் பின்னணியில் இருந்த அரசியல், பொருளாதாரக் கோட்பாடுகளையும், கவுன்சிலிங்கால் எதைச் செய்ய வேண்டும், எதைச் செய்யக்கூடாது என்று விளக்கமும் கொடுத்தார். அந்த சில நிமிடங்களில், முருகப் பெருமான் கையிலிருந்த வேலைக் கீழே வைத்துவிட்டு, அரிவாள் சுத்தியலுடன் நிற்கின்ற பிரேமை ஏற்பட்டது.

உள்ளங்காலில் முளைத்த மயிர்

கம்பன் வீட்டுக் கட்டுத்தறியும் கவிபாடும் என்று வார்த்தையாடல் உண்டு. அது உண்மையென குன்றக்குடியில் உணர பல சந்தர்ப்பங்கள் ஏற்பட்டது. அடிகளாரின் உரைகளில், எழுத்துக்களில் தென்பட்ட பண்பையும், நாகரீகத்தையும் குன்றக்குடியில் பலர் உள்வாங்கி இருந்தார்கள்.

குன்றக்குடி மக்ளிர் மேம்பாட்டுப் பணியில் ஈடுபட்டு இருந்த அம்மையார் ஒருவரின் 93 வயதான தயார், அடிகளாரிடமும், அவருக்கு முந்தய மூன்று மடதிபதிகளிடமும் சேவை செய்தவர் என்று கேள்விப்பட்டு அவரைப் பார்க்கப் போயிருந்தேன். பேச்சு வாக்கில், 'அடிகளாருக்கும், அவருக்கு முன்பிருந்த மடாதிபதிகளுக்கும் என்ன வித்தியாசத்தை உணர்நதீர்கள்" என்று கேட்டதற்கு, 'வித்தியாசமா? அவர்களுக்கு உள்ளங்காலில் மயிர் முளைத்திருந்தது. இவருக்கு இல்லை' என்று சுருக்கம்காக முடித்து விட்டார்.

என்ன ஒரு நாகரீக வெளிப்பாடு?. உள்ளங்காலில் மயிர் முளைத்தது என்பதை எப்படி வேண்டுமானாலும் உருவகப்படுதிக்க் கொள்ளலாம். என்னைப் பொறுத்தமட்டில் உள்ளங்காலில் மயிர் முளைத்ததை 'மடமுண்டு தானுண்டு' என்று முந்தய மடாதிபதிகள் இருந்ததாக எடுத்துக் கொண்டேன்.

நான் அறிந்த வரையில் நாளொன்றுக்கு சராசரியாக அடிகளார் 250 கி.மீ. வரை பயணம் செய்தார். அவருடைய தினப்படி நிகழ்ச்சி நிரல் அதிகாலை 3 மணியில் இருந்து இரவு 12 மணி வரை நீடித்தது.

காஜாவிற்கு வரும் வாழ்த்து

1989 ல் நான் மாணவர்களை குன்றக்குடிக்கு அழைத்துச்சென்ற போது, காஜா முகைதீன் என்ற மாணவரும் வந்திருந்தார். ஆசிரமக் குறிபேட்டில் அவர் எழுதிய குறிப்பில் இருந்து, அவரின் பெயரைத தெரிந்து கொண்ட மடத்தினர், அந்த வருடம் காஜாவிற்கு அடிகளார் கையெழுத்திட்ட வாழ்த்து மடல் அனுப்பிஇருந்தனர். காஜா முகைதீன் படிப்பை முடித்து பலப்பல வருடங்களாகிவிட்டது. அடிகளாரும் நம்மிடையே இல்லை. இருப்பினும் மடத்தில் இருந்து வாழத்து மடல் அனுப்பும் பாரம்பரியம் இன்றும் தொடர்கிறது. வருடாவருடம், காஜா என்னும் சாதாரண மாணவனை நினைவில் வைத்து குன்றக்குடியிலிருந்து வரும் வாழ்த்து மடலைப் பார்க்கும் போதெல்லாம் நான் நெகிழ்ந்து போகிறேன்...குன்றக்குடி அடிகளார் என்ற மகா முனிவருடன் எனக்கேற்ப்பட்ட அறிமுகத்தால்.
நன்றி! இறைவா..நன்றி!

Madurai - Understanding an Urban Ward

அறிய அறிய கெடுவார் உண்டோ ?
Will anyone suffer by constantly exerting himself to learn?

Social Work as an academic discipline emphasis on learning from the field much before other academic disciplines realized its importance.Indeed the strength of the professional training lies on its field work learning. In field work everybody learns- not only the student trainees, but also the teachers.personally and professionally I learned a lot along with my students who were placed under my supervision.
But field work has its own limitations. Unless the students are self motivated it is impossible to motivate them if they decide to comply mechanically to the timings and report submission.
As a teacher of community development, I was assigned community settings for supervising the students. Not only the understanding the intricacies of community is beyond the comprehension of some of the students,the problem will get compounded if the students come from other than community development specialization.
An on average I used to get 20-22 students to guide for two semesters and out of these numbers one or two students are genuinely interested in field work.Supervising these students is always a pleasant experience. We will become co learners and develop a bond transcending teacher student relationship.
In the year 2007-08, I had some ten first year MSW students under my supervision and I decided to involve them in an idea which I was incubating for several years i.e. to understand an urban ward as a community.I selected K.Pudur (Ward No.5 of Madurai Corporation) out of convenience - located closer to our college, can be reached by walking.
Though in 2003 itself I made an attempt to involve students to understand an urban ward and I left it abruptly because I realized that it is beyond my capacity to motivate the students.
In 2003, I was relying only on participatory tools (see the brochure in slide presentation printed for that purpose).Since understanding an area can be facilitated only by using maps and government supplied eye sketches cannot be of much use for our purpose,I learned the art of making customized maps using GPS (for details see first visit to Mekkarai-Thanks to Dr.T. Pavendar of Madurai Kamaraj University and Dr.Gladwin of People's Action for Development, Vembar for their continuous support). Besides this, my exposure to the concept of ABCD (Asset Based Community Development) gave me enough confidence to "handle the student's interest" With this new experience I involved the students in an asset mapping exercise using participatory tools including PGIS.It was really a revealing experience worth for my entire life. We walked on almost all the streets, taking tracks and points using Garmin GPS and created a scalable maps which exactly overlapped with Yahoo as well as Google maps.Besides the facilitating skills for PLA,PGIS (Participatory Geo Information System) demands exposure to the ICT also.I realized ICT can be effectively used for social mobilization and empowerment.
As the proponents of the ABCD says, we realized the focusing on the strength of the communities is quite different from focusing on the problems of the community. Every community has its own strength and communities survives on their own. We learned when a foundation is laid for constructing physical structure,foundation for community life is also made simultaneously. The streets, lights, water and other public consumption facilities facilitate and regulate relationship within and outside the community. It is true "a community is a contributor of resources and allies and a provider of pitfalls and opponents". Within 400 ha of the ward area, we found more than 70 production units of various sizes, produces goods and services which enriches life of communities which they never seen. Apart from these,there are hundreds and hundreds of commercial establishments.We need to open all our senses in order to understand the meaning of the word "interrelationship" and "interdependency".Even to produce a broomstick to clean our houses,we need to depend on raw material from far away places,perfectly orchestrated by several people.There is a constant and dynamic interaction between people and places.What we learned is made us humble - realized the greatness of scholars and practitioners who dedicated their life to understand the communities and enriched our collective capacity to handle the community affairs with ease and economy.
We found that the ward is endowed with a rich social capital with more than 100 social associations and institutions.
I won't say that the ward is heavenly - we found poverty, conflict, exploitation, corruption and indifference.. Our communities,to put it Robert Chambers words, are complex, diversified and risk prone and to address this what we need need is open minded learning,innovative micro level experiments.


I thank the students who by their enthusiastic involvement proved that field work can be made as a pleasant experience. Is it not Field is our Supreme Teacher and work is our humble offering at the feet of our great master.

Introduction to Community Asset Mapping
Slide show on Asset Based Community Development

Introduction to Community Asset Mapping

Wait for another post to learn the outcome of this field work in K.Pudur vegetable Market

Mekkarai

First visit to Mekkarai

It was a pure destiny in the physical form of Mr. M.Ramachandran of Naethra Technology, Chennai that took me to Mekkarai,a beautiful village on Tamilnadu-Kerala border,which opened up new learning opportunities and to initiate development experiments from new perspectives.

A friend known to both of us, told me that a man from Madras, a devotee of Achankoil Iyyappan is interested in rural development in a village near Senkottai on the way to Achankoil and my guidance will be of great help to that man. My previous experience with some of the goodwill based development experiments made me to not to accept his request immediately. But that friend was persisting me and finally I accepted his request .. not because of the proposed initiative the Madras man is going to take up..but because of my interest to visit at least one Iyappa shrine.Finally a date was fixed and it is planned to start our journey from Madurai at 4 o’clock in the early morning.

When I met Mr. Ramachandran, he looked like a Swamiji with his kaavi dhoti. When I asked him what made him to take up this initiative, his answer was simple and straightforward. "எனக்கு கிடச்ச வாழ்க்கை, செல்வம்… அச்சன்கோவில் அய்யப்பனாலும், மேக்கரை கருப்பானாலும் கிடச்சதா நினைக்கிறேன். அதுல கொஞ்சம் பிறருடன் பங்கிட்டுக்கொள்ள நினைக்கிறேன். (I strongly believe that whatever I have is the blessings of Achankoil Ayyappan and Kottaivasal Karuppan and I have to share it with those who live in that area) If he would have said that he was moved by the poverty and backwardness of the village, I would not have been attracted either to him or to his initiative in Mekkarai. What I found in him was a quest for self actualization, which basically sustains initiatives like this. That attracted me towards Ramachandranji and Mekkarai.

I went to Mekkarai along with him and our common friend Swadeshi Srinivasan. For a man like me who hails from a rain fed area, Mekkarai looked beautiful with its scenic beauty. Mekkarai is a border village between TN and kerala, on the way to Achankoil is located in a forest area. We always presume that wherever beauty reigns it will automatically bring riches and prosperity. Is it not? Any one who passes through Mekkarai will definitely think that it should be a rich village. As I looked at Mekkarai, I thought that one need to adopt a different strategy to work in Mekkarai. ஆனால் அடுத்த ஐந்தாறு மணிநேரத்தில் மேக்கரையில் நெடிதுயர்ந்த மரங்களின் நிழலில் வறுமை பல்லாண்டுகளாக சுகமாக அமர்ந்திருப்பதை காண முடிந்தது. I realized within a short time poverty is deep rooted as the roots of the trees standing there.But condition there in Mekkarai was entirely different..the entire land being owned by a mutt…the houses are being dispersed over 2500 hectares..population consisted of Tamils, Malayalis…more than that seeds for Meenakshipuram episode was sown here. For my limited experience, it was an entirely different village.

I promised to be with Ramachandranji in his initiative, be with the villagers, to work with them. We returned from the village with a determination, a determination to share our destiny, knowledge, resources with Mekkarai people.

It was really a paradox, when we left the village in the evening, the village entered into us from the opposite side. It is an interesting story to share, how not only we, but also our friends also have been entrapped by Mekkarai.

Integrating PRA with GPS

My urge to further understand Mekkarai, to qualitatively improve the PRA tools especially mapping tools with GPS (Geo-Positioning System) and my students (2007 batch of Community Development) interest to get a hands on experience in PRA tools..all these resulted in organizing a PRA Camp in Mekkarai.

Since I planned to integrate GPS with social mapping and I could not find any previous model or review to fall upon, I asked help from Dr.T. Pavendar of MKU and PAD-Vembar and my good friend Mr. Rajeshkumar to work with the computer in the field.

While the students with the help of Mr. Ramalingam (PAD) and another student Mr. Jeganathan facilitated PRA exercises as I planned, Dr. Gladwin of PAD and Dr. Pavendar as per my plan took GPS points and tracked the routes with GPS. There was a problem in downloading the GPS points (now there are humpty number of

What made me to use GPS in PRA In the past, when PRA was introduced, it was possible to bring quality PRA outputs when we directly facilitated PRA tools. Now I find it very difficult to get quality output. The reason I found that, a decade before, as facilitators we felt that to get quality output we have to spend time with the communities and local people were also found time to be with us. It normally took 4-5 hrs or even more to draw a self explanatory social map of a village with 200-250 households. It was possible to engage the participants with interest through our facilitating skills. The present generation of facilitators as well as communities are impatient to spend this much of time. The output brought by the facilitators many times is incomplete and also frustrating. Since the nature of participation has underwent a radical transformation, no one can be blamed for this. In order to overcome the problems of facilitating some basic PRA tools, I thought of using GPS. I used GPS, to locate the important landmarks in a community (depending on the size of the community 20-50 GPS points) and converting it in to a sketch and asking the locals to put the details in to the sketch as one does it in the conventional social mapping. This really saved time for both of us. I found that more informative and reliable social maps could be generated by using this methodology. Since using GIS software and getting training in it is beyond our reach, I used COREL Draw to digitalize the social map and other visuals. The maps thus produced are roughly scalable and the local communities liked it immensely. Now we are in a process of developing a database of households that can be viewed when the cursor moves on to a particular household.

soft wares available to download it), finally we prepared a GIS map and the social map taken by the students integrated with it and Rajesh has developed a Mekkarai map in coral draw for presentation.

We were able to draw not an eye sketch of the social map as any PRA practitioners do, but a scalable social map with 540 households spread in more than 2500 hectares.

The idea of integrating GPS with PRA was literally thought of by me and I am happy at the output we got. The problems we experienced and the solutions we arrived was ours own. After returning from Mekkarai, I happened to visit PPGIS site, but it was not helpful in answering some of the problem we experienced in the field.

Mekkarai in fact opened up possibilities in further making PRA as a pleasant experience.

What we did in Mekkarai after this? See the slide show See Mekkarai Village in Flickr Learn more about using PGIS in a Urban Ward & in an island

Part II

Integrating PRA with GIS is called as People’s Participatory Geo Information System(PPGIS).Experiments are plenty in using GIS to generate information for planners. There is nothing wrong in generating data for planners but the people do not own the process as it happens with the village maps.
If we want to claim PGIS as truly participatory, we should address the problems of the field level workers who are involved in facilitating participatory exercises. Creative integration of GPS / GIS in facilitation can improve the quality of PRA exercises, make the local people to understand the process better and reduce the time taken for facilitation. Though GPS belongs to high end technology, fishermen in Tamilnadu are extensively using GPS and I personally seen how it reduced their drudgery and improved their mobility in the sea. Grass root level workers with their fresh thinking and creativity definitely enrich and add value to those tools we give them. I happened to be with Robert Chambers when he was impressed by a physically challenged girl using a cigarette wrapper to enter the household data and Chambers finally adopted it as a card methodology to enter the household data and this methodology till date is used by thousands of facilitators in the field.
In integrating GPS/GIS with PRA, I was misguided, cheated, made to waste time and precious personal resources by those who claimed that they knew GIS. Finally, we learnt many things on our own. Any one in the PGIS will be surprised to know how we improved our capacity on our own, if they happened to see our earlier social maps and the present one I attempted at Mekkarai village in Tamilnadu using GPS. I am happy to say that now we are experimenting PGIS on a wider scale both in the rural as well as in urban settings.

What we need

From my personal experience what we need to practice PGIS is to find out a simple tool for digital map making (a diagramming tool), learn to use GPS (which is used by ordinary fishermen in Tamilnadu) and finding out an appropriate software that can use the map as an front end to retrieve the data base or else encourage the local people to insert comments as millions are doing it in wiki maps. Since many of the development workers even at the grass root level are using computers it is possible to scale up PGIS. Development workers at the grass root level will take care of the next phase of participatory GIS if we provide them with appropriate and affordable soft wares.

Unit for Madurai Studies - An Invitation to dream

An invitation to dream about the future of Madurai
I don’t know what motivated me to document the news about Madurai under the banner of Unit for Madurai Studies in MISS. But whatever it might be, it helped me to constructively engage myself and focus my energies, during the testing periods MISS have undergone.
I am proud when I look back the brochure I designed and printed to explain the purpose of the Unit. It is an invitation to dream about the future of Madurai. I will be happy if you take some time to read the brochure. I always felt that the memories associated with Madurai city can provoke a sense of solidarity not only among our students but also with others.
The atmosphere prevailed in MISS at the beginning of 2000 might have made my dreams like the dreams of a dumb, but for the cooperation of the students like Mr. Marirajan and Miss.Meeankshi. Marirajan was a great source of support with his natural interest in documentation and Meenakshi with her family background (Sri.Muthiah who wrote many books on Madras history known to her family) was the first girl placed for her field work in the Unit (along with Mr.Kumanan). (It was really unfortunate that she discontinued her studies. It is very rare to have student like her. I have a lot of pleasant memories about them to write separate posts). In the subsequent years Mr. Nisanth (now lecturer in MISS) and Mr. Karunakaran shared the responsibilities. After that, I find it very difficult to motivate students. After a major surgery in the year 2004, I could not continue the documentation as I did during the previous three years. Reading the news related to Madurai, cutting it, classifying it under 45 headings and preserving it was a great source of learning. More than the learning, insights, the laborious process generated day after day was really marvelous and we felt helpless in comprehending the issues that we documented.
Madurai city is bigger than some of the smaller countries in the world. No doubt the great city and its residents deserve better governance. But the question is whether the city is governed as it deserved? But the documents available with us for the three years (2000-2003) prove that there is an utter lack of vision in governing the city. One can see from the documents that both the politician as well as bureaucrats competing with one another to make a mess out of every thing.
Documents in the unit reveal that it is the River Vaigai, as it brought prosperity in the past also brought 150 crores in its name at the start of this century. Nothing can stand before Vaigai for its contribution in sustaining the livelihoods in Madurai.
Social work departments in the USA and in European universities usually claim that the city where the departments are located is the base for their field practicum. Social work departments in a way wield influence in the municipal governance. But social work institutions in our country, majority of them are located in the major urban ceners are alienated from the city life. This has to be changed. Understanding the settlement / place where one lives will always bring the positive transformation that we expect. Unit for Madurai Studies will help us to attach ourselves with the city life.
**
No doubt the first phase in the Unit of Madurai Studies has not progressed as I expected. Even then it was a source of learning –sown the seeds for continuous life long learning. Some students have made wonderful observations about the issues and life in Madurai - Slums, Waherman, Dalits especially about Arunthathiars, Vaigai River, Secondary Mode of Transport, Foot Loose (unorganized) Laborers, Vegetable Markets, Sanitary Workers are some areas that I can proudly mention.
**
The second phase, as I am seriously contemplating to use information technology to make documentation as a pleasant experience for the students so that many will volunteer in the work. I dream as I dreamt at the dawn of this century, that one day Madurai Institute of Social Sciences will serve as a Knowledge Center to guide the destiny of this great city, in partnership with others.

Nativity in Social Work Teaching

Empathy யும் புளியங்காயும்
I owe a lot to people with a native wisdom who helped me to understand certain basic concepts that as a social worker I am expected to understand. Native wisdom has the power to clarify complex concepts in a surprisingly simple way. Native wisdom no doubt enrich social work, both teaching and practice, but I have to admit that as a social work educator, I failed to nurture it both in me and in my students, because of my own ignorance about its value. My mind goes blank, if I attempt to recollect what I have learnt it from the classroom as a student. Though I had some good teachers, they could not nail me down with their interpretation dyed with their native wisdom. Even good teachers interpreted certain concepts in such a way that alienated students from the subject. Since, I followed their foot steps, I would have continued the same mistakes with my students unconsciously. (Sorry Students)

It was an ordinary police constable (father of a student) who helped me to better understand the meaning of “SOCIAL” in “SOCIAL WORK” which I proudly shared it in my class room for the past several years. It was Mr. Indira Soundarajan, a popular Tamil writer, who made me to understand the meaning of “community pace” from a native perspective. There are lots of examples like this. That is why I said, I owe a lot to ordinary men & women who took pains to dye me with the native wisdom.

In the beginning of my teaching carrier, I was searching to find out the etimiology of social work i.e. Samoogappani in Tamil, that took me to several Tamil scholars, a few of them were useful and suggested me to refer Tamil Nigandus (Dictionaries), through which I learned about 22 Arams (இருபத்தி இரண்டு அறம் ), an inclusive welfare concept, about which any tamilians can be proud of. Since I was half hearted in my attempt, I could not make any appreciable output out of that.

Some years ago, out of my interest, I arranged for a small interdisciplinary dialogue, to throw light on the principles of social work from the perspective of Tamil literature and culture. We invited Dr. E.K.Ramasamy of Yadhava College (a Periarist) and Dr. Pothi Reddi of American College (a Marxian thinker) for that dialogue. Dr. E.K.R was point blank in his remarks about “self help” – “How can we, who are incapable of preparing a cup of tea in our homes are morally qualified to teach the values of self help? Since the meaning of self help is itself self explanatory, we presume that it needs no further thinking. In a way it is true that we never bothered to probe what impedes self help and the enabling environment that needed to cultivate it both in the personal and in the public arena. After listening the idioms, phrases and proverbs we used to interpret the social work principles, they pointed out the lack of native touch. They suggested to use native proverbs and phrases to interpret (for example for empathy we conventionally use the phrase - putting ourselves in other shoes) and suggested to replace alien proverbs, however it may be popular globally, with native proverbs (for example instead of giving fish, teach people to catch fish)- the rationality behind their suggestion was, the interpretation that we use should fire the imagination of the students – make them to relate it with their life.

After this I literally stopped interpreting certain concepts as we did conventionally, but I could not equip myself to interpret it in a different way. I was feeling helpless and ordinary people came to my rescue.

One such wonderful man I met recently was Sri. Jeyapandian, an ordinary load man in Madurai Central Vegetable Market, with an admirable qualities and native wisdom. Without any formal schooling, he designed more than 100 prototype models, ranging a water splasher to wake anyone from sleep and a robo to safeguard our national boundary. He used scientific principles of mechanics, hydraulics, electronics and computers in designing and developing his prototype models.More than his models, I was interested to listen to him, for the ease with which he used idioms, phrases and proverbs to explain his points.

When he talked about human feelings, he emphasized the need for empathy in his own native way. In Jayapandian’s words “empathy should be like ...secreting saliva automatically when we happened to see a person chewing a tamarind fruit” (அடுத்தவங்க புளியங்காயை வாயிலே வச்சதும் நம்ம நாக்கிலே எச்சி ஊருவது போல) . This I can understand better than putting my self in other shoes.

This native touch will definitely enrich our understanding of social work concepts and one can see lot of such examples in management education.

Let us think about giving more and more native touch in social work training.

Sri Jayapandian's demonstration of remotely operated rifle robo at Madurai Institute of Social Sciences